De Zoete Misleiding van Zoetstoffen

Gepubliceerd op 21 november 2023 om 10:14

In een wereld waar mensen steeds meer letten op hun gezondheid en suiker vaak wordt gezien als de oorzaak van veel gezondheidsproblemen, gebruiken we nu zoetstoffen in ons dagelijks leven. Van frisdranken zonder suiker tot snacks met weinig calorieën lijkt het alsof we nu dicht bij de oplossing voor onze behoefte aan zoetigheid zijn. Maar is deze ogenschijnlijk onschuldige vervanging van suiker echt de perfecte oplossing waar we naar op zoek zijn?

Suiker, dat ons lichaam normaal gesproken gebruikt als brandstof, wordt nu vervangen door kunstmatige zoetstoffen. Deze zoetstoffen zijn de heerlijke smaak van zoetigheid zonder de calorieën. Maar hoe beïnvloedt deze moderne verandering in ons eten de ingewikkelde samenwerking tussen ons brein, onze bloedsuikerspiegel en onze hongerhormonen? Stap binnen in de wereld van zoetstoffen, waar de zoete smaak op onze tong een interessante dans begint met ingewikkelde reacties in ons lichaam.

In deze blog duiken we dieper in de bedrieglijke wereld van zoetstoffen. Van de verwarrende signalen naar onze hersenen tot de geheimen van de voedingsindustrie, gaan we de ingewikkelde relatie tussen zoetstoffen en ons lichaam verkennen. Bereid je voor om de geheime kanten van deze kunstmatige zoetigheid te ontdekken. Hoewel ze beweren suikervrij te zijn, kunnen ze effecten hebben die dieper gaan dan wat je op voedingslabels kunt vinden.

Hoe Suiker en Insuline Samenspelen:

Om te begrijpen hoe kunstmatige zoetstoffen ons beïnvloeden, moeten we kijken naar hoe twee belangrijke spelers, glucose (suiker) en insuline, samenwerken in ons lichaam. Ze vormen een team dat een grote rol speelt bij hoe ons lichaam voedsel verwerkt.

Suiker: De Brandstof voor je Lichaam:

Suiker (glucose), is een belangrijke bron van energie voor ons lichaam. Het komt voort uit koolhydraten in ons voedsel. Na het eten stijgt de hoeveelheid suiker in ons bloed, waardoor ons lichaam genoeg energie heeft om goed te functioneren. Maar let op, dat betekent niet dat je onbeperkt suiker kunt eten. Ons lichaam houdt de hoeveelheid suiker in ons bloed nauwkeurig in de gaten en het is belangrijk om een goede balans te behouden.

 

(Wist je dat ons lichaam ook suiker (glucose) kan maken uit eiwitten en vetten? Daarom is het eigenlijk niet nodig om suiker in de vorm van koolhydraten te eten. En het mooie is, de energie die wordt gemaakt uit eiwitten en vetten is veel duurzamer; je lichaam kan er langduriger energie uit maken. Maar dat is wellicht een mooi onderwerp voor een volgende blog)

 

Insuline: De Sleutel tot Glucoseopname: 

Insuline is hier belangrijk. De alvleesklier, een belangrijk orgaan voor onze spijsvertering, maakt insuline aan als de hoeveelheid suiker in ons bloed toeneemt. Insuline werkt als een sleutel die de cellen in ons lichaam opent, waardoor suiker naar binnen kan gaan en als energie kan worden gebruikt. Dit is heel belangrijk omdat het helpt bij het reguleren van de hoeveelheid suiker in ons bloed en het in balans houden van onze energie.

In eenvoudige woorden, als het suikergehalte stijgt, laat de alvleesklier insuline vrij. Insuline vertelt dan de cellen om de suiker op te nemen en te gebruiken. Deze samenwerking zorgt ervoor dat ons lichaam de energie krijgt die het nodig heeft om goed te werken.

In het volgende stuk gaan we dieper in op kunstmatige zoetstoffen en bekijken we hoe ze de balans in ons lichaam kunnen veranderen wanneer we zoetigheid zonder calorieën toevoegen.

Kunstmatige Zoetstoffen en het Brein


Nu we hebben geleerd over glucose, insuline en hoe ze samenwerken in ons lichaam, gaan we kijken naar kunstmatige zoetstoffen. We zullen begrijpen hoe deze zoetstoffen invloed uitoefenen op ons brein.

 

De Slimme Truc: Het Hongerhormoon Ontwaakt

Kunstmatige zoetstoffen, zoals aspartaam, sucralose en stevia, hebben de heerlijke smaak van zoetigheid zonder de extra calorieën van suiker. Maar hoe kan iets dat zoet smaakt geen calorieën bevatten?

De hypothalamus, een klein maar machtig deel van onze hersenen, speelt een sleutelrol in het reguleren van honger, verzadiging en energiebalans. Wanneer we kunstmatige zoetstoffen consumeren, proeven onze smaakpapillen de zoetheid, die vervolgens signalen naar de hypothalamus sturen. De hypothalamus interpreteert deze signalen alsof er daadwerkelijk voedsel en energie binnenkomt, wat leidt tot de productie van ghreline, het hongerhormoon.

Ons brein is geprogrammeerd om bij het proeven van zoetigheid voor te bereiden op de inname van energierijk voedsel. Echter, aangezien zoetstof geen energie levert, herkent ons brein niet dat de energiebehoefte nog niet is vervuld. Het hongerhormoon ghreline neemt niet af en blijft actief.

Als zoetstoffen echte energie zouden leveren, zou ons brein detecteren dat de energiebehoefte al is voldaan, wat het signaal van het hongerhormoon (ghreline) zou verminderen. Dus, ons brein raakt in de war bij het eten van zoetstof en denkt dat we meer voedsel nodig hebben, waardoor we meer honger krijgen.

In het volgende hoofdstuk gaan we verder in op de gezondheidseffecten die zoetstoffen met zich mee kunnen brengen.

De Gezondheidseffecten van Kunstmatige Zoetstoffen op drie belangrijke systemen:

 

Nu we de complexe interacties tussen kunstmatige zoetstoffen, smaakperceptie, en hormonale reacties hebben verkend, laten we eens kijken naar enkele mogelijke gezondheidseffecten van het regelmatig consumeren van deze zoetstoffen.

Gewichtsbeheersing: We weten nu dat zoetstoffen gewichtsbeheersing beïnvloed hieronder nog even kort op een rij:

Zoetstoffen kunnen de eetlust stimuleren en verzadiging verminderen. Dit komt omdat zoetstoffen de smaakpapillen op de tong stimuleren, die vervolgens signalen naar de hypothalamus in de hersenen sturen. De hypothalamus interpreteert deze signalen als een signaal dat er energierijk voedsel wordt gegeten en produceert greline. Dit kan leiden tot een toename van de eetlust en dus van de calorie-inname. Ghreline zorgt ervoor dat we ons hongerig voelen. Wanneer we zoetstoffen eten, kan dit leiden tot een verminderd gevoel van verzadiging, wat op de lange termijn kan leiden tot overgewicht of obesitas.

Insuline huishouding: Zoetstoffen hebben invloed op de insulinehuishouding omdat ze het lichaam signalen geven dat er suiker binnenkomt. Dit gebeurt omdat zoetstoffen de smaakpapillen op de tong stimuleren, die vervolgens signalen naar de hypothalamus in de hersenen sturen. De hypothalamus interpreteert deze signalen als een signaal dat er energierijk voedsel wordt gegeten. Dit leidt tot de afgifte van insuline door de alvleesklier.

Insuline is een hormoon dat de bloedsuikerspiegel reguleert. Het zorgt ervoor dat glucose uit het bloed wordt opgenomen door de cellen in het lichaam. Wanneer er meer insuline in het bloed is, wordt er meer glucose opgenomen door de cellen. Dit kan leiden tot een daling van de bloedsuikerspiegel.

Een studie uit 2015, gepubliceerd in het tijdschrift "Cell Metabolism", vond dat het eten van zoetstoffen de insulinerespons kan verhogen, zelfs als er geen calorieën worden ingenomen. De studie toonde aan dat het eten van zoetstoffen de afgifte van insuline door de alvleesklier kan stimuleren, zelfs als de bloedsuikerspiegel niet stijgt.

Dit suggereert dat zoetstoffen de insulinehuishouding kunnen verstoren, zelfs als ze geen calorieën bevatten. Dit kan leiden tot problemen, zoals diabetes type 2 en insulineresistentie.

Microbiota in de Darm: Zoetstoffen kunnen ons darm microbioom verstoren door de samenstelling en functie van de darmbacteriën te veranderen. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals darmziekten.

Een studie uit 2014, gepubliceerd in het tijdschrift "Nature", vond dat het eten van sucralose, een veelgebruikte kunstmatige zoetstof, de samenstelling van het darmmicrobioom kan veranderen. De studie toonde aan dat sucralose de groei van bepaalde bacteriën kan bevorderen, zoals bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de productie van inflammatoire (ontsteking) stoffen.

Een andere studie, gepubliceerd in het tijdschrift "Gut Microbes" in 2018, vond dat het eten van aspartaam, een andere veelgebruikte kunstmatige zoetstof, de functie van het darmmicrobioom kan verstoren. De studie toonde aan dat aspartaam de groei van bepaalde bacteriën kan remmen, zoals bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de productie van korteketenvetzuren.

De exacte mechanismen waardoor zoetstoffen het darmmicrobioom verstoren, zijn nog niet volledig begrepen. Het is echter duidelijk dat zoetstoffen een negatieve invloed kunnen hebben op de gezondheid van het darmmicrobioom.

Hier zijn enkele manieren waarop zoetstoffen het darmmicrobioom kunnen verstoren:

  • Zoetstoffen kunnen de groei van bepaalde bacteriën bevorderen, zoals bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de productie van ontstekingsbevorderende stoffen. Dit kan leiden tot een ontstekingsreactie in de darm.
  • Zoetstoffen kunnen de groei van andere bacteriën remmen, zoals bacteriën die verantwoordelijk zijn voor de productie van korteketenvetzuren. Korteketenvetzuren zijn belangrijk voor de gezondheid van de darmwand en het immuunsysteem.
  • Zoetstoffen kunnen de darmwand beschadigen, waardoor bacteriën gemakkelijker in het lichaam kunnen doordringen. Dit kan leiden tot een infectie of ontsteking in het lichaam.

In het komende hoofdstuk zullen we dieper ingaan op waarom voleindingsindustrie zoetstof inzet.

Waarom de Voedingsindustrie Zoetstoffen Omarmt

 

Waarom kiezen voedselproducenten voor zoetstoffen? Nou, er zijn verschillende redenen, en vooral economische en marketingoverwegingen spelen hierbij een grote rol.

Mensen willen tegenwoordig gezonder eten, en dat weten de voedselproducenten maar al te goed. Daarom duiken zoetstoffen vaak op als de helden van het gezonde dieet. Ze worden gepromoot als suikervrije of caloriearme alternatieven, waardoor ze extra aantrekkelijk zijn voor mensen die proberen gezonder te eten. Door zoetstoffen te gebruiken, kunnen voedselproducenten hun producten op de markt zetten als de betere keuze voor de gezondheid. En dat is niet alleen goed voor hun imago, maar het helpt ook om meer mensen aan te spreken die op zoek zijn naar gezondere opties.

 

  • Citaat van een Voedingsdeskundige:

"Volgens Dr. Smith, een voedingsdeskundige met jarenlange ervaring, bieden zoetstoffen niet alleen een economisch voordeel voor producenten, maar spelen ze ook een sleutelrol in het voldoen aan de groeiende vraag naar gezondere voedingskeuzes."

  • Citaat van een Marketingstrateeg:

"Een vooraanstaande marketingstrateeg in de voedingsindustrie, John Marketingson, benadrukt het strategische belang van zoetstoffen: 'Ze stellen producenten in staat hun producten te profileren als gezond en in lijn met de groeiende gezondheidstrend onder consumenten.'"

  • Citaat van een Voedingswetenschapper:

"Een voedingswetenschapper aan de Harvard Universiteit merkte op: 'De stijgende prevalentie van levensstijlgerelateerde aandoeningen heeft de voedingsindustrie gedwongen na te denken over alternatieven, en zoetstoffen zijn een reactie op de groeiende gezondheidsbewustheid onder consumenten.'"

  • WHO raadt gebruik zoetstoffen voor gewichtsbeheersing af:

https://www.nieuwsvoordietisten.nl/who-raadt-gebruik-zoetstoffen-af/ 

Balanceren tussen Zoet en Gezond

 

We hebben gezien hoe kunstmatige zoetstoffen, die beloven suikervrij te zijn, een ingewikkelde dans beginnen met ons brein en onze stofwisseling.

Terwijl we deze zoete symfonie achter ons laten, nodig ik je uit om even stil te staan en na te denken. Denk eens na over hoe kunstmatige zoetstoffen jouw eetgewoonten en gezondheid beïnvloeden. Zie je bepaalde patronen? En misschien zijn er keuzes die je kunt maken om een gezonder evenwicht te vinden? De ontdekkingsreis van de zoetstoffenrevolutie gaat door, en jouw bewustzijn speelt een cruciale rol in deze reis.

In een volgende blog neem ik je mee naar de wereld van fructose, waar we de tegenhanger van kunstmatige zoetstoffen zullen verkennen.

Eet gezond, eet natuurlijk, beter voor jou, voor je brein, voor je hormonen en voor je darmen.

 

Gezonde groet, Leandra

Reactie plaatsen

Reacties

Eline Beurskens
3 maanden geleden

Hoi , wat een fijn artikel. Ik probeer gezond te leven en lees graag over het microbioom. Ik eet ook graag kauwgom met zoetstoffen. Hoewel mijn gezond verstand zegt dat het niet goed is, kon ik nergens echt iets vinden over waarom het slecht is maar dit artikel geeft wel wat inzichten over nadelen zoetstoffen voor het microbioom.
Ik krijg er ook vaak honger van. Heb je nog andere inzichten hieromtrent?

LeandraQKH
3 maanden geleden

Bedankt voor je reactie op het artikel en wat goed dat je je verdiept in het microbioom en gezond leven! Wat betreft kauwgom met zoetstoffen, het is inderdaad zo dat deze kleine gewoonte meer impact kan hebben dan vaak wordt gedacht. Zoals je al hebt gelezen, kunnen zoetstoffen het microbioom beïnvloeden. Een ander aspect is dat het kauwen op kauwgom je spijsverteringsenzymen activeert omdat je lichaam denkt dat er voedsel aan komt. Dit komt door de kauwbewegingen die je maakt. Dit kan leiden tot een gevoel van honger omdat je spijsverteringsstelsel actief is, terwijl er feitelijk geen voeding binnenkomt. Dit kan je brein en je spijsverteringsstelsel in verwarring brengen en mogelijk leiden tot spijsverteringsproblemen of verhoogde eetlust.
Daarnaast wil ik nog iets belangrijks toevoegen over de impact van kauwgom op het mond microbioom. In je mond heerst een bepaalde zuurtegraad die essentieel is voor de aanmaak van enzymen. Zoetstoffen, maar ook suikers, kunnen deze balans verstoren. Deze verstoring kan effect hebben op het gehele spijsverteringsproces, aangezien de mond het startpunt is van onze spijsvertering. Het verstoren van het mond microbioom kan leiden tot verdergaande spijsverteringsproblemen.
Mijn advies zou zijn om het gebruik van kauwgom te beperken. Daarnaast is het interessant om te weten dat sommige studies suggereren dat zoetstoffen zoals aspartaam en sucralose de balans en diversiteit van het microbioom kunnen verstoren, wat kan leiden tot allerlei chronische klachten.
Ik hoop dat dit extra inzicht biedt!
groetjes Leandra

Eline Beurskens
3 maanden geleden

Dankjewel voor je reactie Leandra. Dat geeft weer wat meer inzicht. Groetjes Eline